Sổ đỏ cấp sai quy định ai là người chịu trách nhiệm?

1. Thẩm quyền cấp sổ đỏ

Theo quy định tại Điều 105 Luật đất đai 2013 thì thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất bao gồm: UBND cấp tỉnh; UBND cấp huyện; Cơ quan tài nguyên môi trường.

Nghị định 43/2014/NĐ-CP được bổ sung bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy đinh về thẩm quyền cấp giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đai như sau:

• Đối với địa phương đã có Văn phòng đăng ký đất đai thì Sở tài nguyên và Môi trường được cấp sổ đỏ, sổ hồ cho người dân trong những trường hợp sau:

+ Khi cá nhân, hộ gia đình sử dụng đất, sở hữu tài sản thực hiện các quyền của chủ sở hữu đất mà phải cấp mới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

+ Cấp lại, cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

• Đối với địa phương chưa có văn phòng đăng ký đất đai thì cơ quan chức năng có thẩm quyền thực hiện những công việc sau:

+ Sở tài nguyên và môi trường cấp giấy chứng nhận cho cơ sở tôn giáo, tổ chức, người Việt Nam đang định cư tại nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; cá nhân, tổ chức nước ngoài và các doanh nghiệp trong nước có vốn đầu tư nước ngoài.

+ UBND cấp huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cá nhân, hộ gia đình, cộng đồng cư dân, người Việt Nâm hiện đang định cư tại nước ngoài được sở hữu đất và những tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.

• Đối với địa phương đã có văn phòng đăng ký đất đai thì việc cấp sổ đỏ, sổ hồng cho người dân do Văn phòng đăng ký đất đai hoặc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai chịu trách nhiệm theo quyết định của UBND cấp tỉnh.
• UBND cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện thực tế tại từng địa phương về cơ sở vật chất, sơ đồ tổ chức của Văn phòng đăng ký đất đai để quy định việc cho phép Sở tài nguyên và môi trường được ủy quyền cho Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân

Như vậy, căn cứ vào Luật đất đai 2013, Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì có ba cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ là UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện và Sở tài nguyên và môi trường.

2. Cấp sổ đỏ sai quy định được hiểu như thế nào?

Cấp sổ đỏ sai quy định được hiểu là việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái với quy định của pháp luật bao gồm cấp giấy chứng nhận không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai…

3. Sổ đỏ cấp sai quy định ai là người chịu trách nhiệm?

Cấp sai sổ đỏ theo quy định của pháp luật là hành vi vi phạm pháp luật đất đai, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức sử dụng đất. Căn cứ Điều 207 Luật đất đai 2013 quy định về xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ trong lĩnh vực đất đai như sau:

“1. Người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật đối với các hành vi vi phạm sau đây:

a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái với quy định của pháp luật trong giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, chuyển quyền sử dụng đất, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai, quản lý hồ sơ địa chính, ra quyết định hành chính trong quản lý đất đai;

b) Thiếu trách nhiệm trong quản lý để xảy ra vi phạm pháp luật về đất đai hoặc có hành vi khác gây thiệt hại đến tài nguyên đất đai, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất;

c) Vi phạm quy định về lấy ý kiến, công bố, công khai thông tin; vi phạm quy định trình tự, thủ tục hành chính; vi phạm quy định về báo cáo trong quản lý đất đai.”

Bên cạnh đó, khoản 3 Điều 97 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định về hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ trong lĩnh vực đất đai như sau:

“3. Vi phạm quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất bao gồm các hành vi sau:

a) Giao đất, giao lại đất, cho thuê đất không đúng vị trí và diện tích đất trên thực địa;

b) Giao đất, giao lại đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng, không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

c) Giao lại đất, cho thuê đất trong khu công nghệ cao, khu kinh tế, cảng hàng không, sân bay dân dụng không phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.”

Việc cấp sổ đỏ sai do nhiều nguyên nhân, có thể do việc không thực hiện xác minh, kiểm tra hiện trạng sử dụng đất, không đo vẽ ngoài thực tế, không lấy ý kiến của hộ liền kề… Khi chủ thể có thẩm quyền thực hiện việc cấp sai sổ đỏ thì tùy theo tính chất và mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật, nặng hơn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.